Nasıl!? Tanrı İbrahim’den ne istiyordu? İbrahim’e, biricik oğlunu uzaktaki bir dağa götürmesini ve yakmalık sunu olarak kurban etmesini buyuruyordu! Böyle bir şey nasıl mümkün olabilirdi?
İbrahim Tanrı’nın, kendisine vaat etmiş olduğu bu oğul için tam yirmi beş yıl beklemişti ve Tanrı şimdi ona, oğlunu bir kurban olarak öldürmesini söylüyordu!
Kutsal Yazılar bu konu hakkında şunları yazar:
İbrahim, oğlu ve iki uşağı üç gün boyunca, Tanrı’nın belirtmiş olduğu dağa doğru yürüdüler, yürüdüler, yürüdüler. Biricik oğlunu öldüreceği ve yakacağı o korkunç yere yaklaşırken İbrahim’in yüreği parçalanmak üzereydi! Bugün bu öyküyü okumakta olan bizler elbette Tanrı’nın İbrahim’i yalnızca denemekte olduğunu biliyoruz, ama İbrahim bunu bilmiyordu! Tanrı’nın ondan istediği, çok acı veren korkunç bir denemeydi!
“Tanrı’nın kendisine belirttiği yere gelince İbrahim bir sunak yaptı, üzerine odun dizdi. Oğlu İshak’ı bağlayıp sunaktaki odunların üzerine yatırdı. Onu boğazlamak için uzanıp bıçağı aldı. Ama RAB’bin meleği göklerden, ‘İbrahim! İbrahim!’ diye seslendi. İbrahim, ‘İşte buradayım!’ diye karşılık verdi. Melek,’ Çocuğa dokunma’ dedi, ‘Ona hiçbir şey yapma. Şimdi Tanrı’dan korktuğunu anladım, biricik oğlunu benden esirgemedin.’ İbrahim çevresine bakınca, boynuzları sık çalılara takılmış bir koç gördü. Gidip koçu getirdi. Oğlunun yerine onu yakmalık sunu olarak sundu. Oraya ‘Rab sağlar!’ adını verdi.”
Bu öykü çok önemlidir ve daha fazla açıklamayı hak eder. İbrahim’in kurbanının öyküsü, üç bölümden oluşur: tarihi, sembolik ve peygamberlik. Başka bir deyişle, İbrahim’in kurbanını anlamak için üç şey anlamamız gerekir: 1) Ne oldu? 2) Kurban neyi sembolize etti? 3) Gerçekleşmek üzere olan olay ile ilgili İbrahim hangi peygamberlikte bulundu?
Tarihi yön ile ilgili olarak bugün Tanrı’nın nasıl İbrahim’i denediğini ve kurbanlık koç aracılığı ile oğlunu ölümden nasıl kurtardığını okuyoruz. Bu olay dört bin yıl önce bugün Yeruşalim’ in bulunduğu yerde oldu. Bu, İbrahim’in kurbanı hakkındaki öykünün kısa bir anlatım ile veriliş olan “tarihi” yanıdır.
Sembolik yanı ile ilgili olarak Tanrı Sözü bize hepimizin İbrahim’in oğlu gibi olduğumuzu söyler. Tanrı’nın, adaleti nedeni ile İbrahim’in oğlunu ölüm ile yargıladığını okuduk. Bizler hepimiz mahkum edilmiş günahkarlarız ve Tanrı’nın yargısını hak ediyoruz. Ama aynı zamanda Tanrı’nın lütfederek İbrahim’in oğlunu ölümden nasıl kurtardığını da görüyoruz. Benzer şekilde Tanrı, lütfu aracılığı ile kurtulmamız için bize bir kurban sağlayarak yardımımıza gelmiştir.
Kutsal Yazılar, sunulan hayvan kurbanlarının “gelecek olanın sadece sembolü olduklarını; gelecek iyi şeylerin aslı değil, gölgesi olduklarını” söylerler. (İbraniler 10:1, 4) Hayvanların kanı günahın bedelini ödeyemez, çünkü hayvanların ve insanların değeri farklıdır. Böylece sunakta İbrahim’in oğlunun yerini alan koyunun daha büyük, daha mükemmel bir kurbanın bir örneği olduğunu öğreniriz. Tanrı’nın Sözü bize İbrahim’in oğlunun yerini alan koyunun, Tanrı’nın O’na inanan herkesi bağışlayabilmesi için dünyaya gelecek ve tüm günahkarlar için ölecek olan kutsal Kurtarıcı’nın bir sembolüydü.
Peygamberlik yanı ile ilgili olarak, İbrahim, koyunun, sunakta oğlunun yerini almış olduğu bu aynı dağlarda gerçekleşecek olan bir olayı duyuruyordu. Kısaca, İbrahim şunu ilan ediyordu: “Tanrı’yı övüyorum, çünkü sunakta oğlumun yerini alması için bir koyun tedarik etti. Ancak yine de size şunu söylüyorum: Bir gün bu aynı dağda Tanrı oğlumu bugün bıçak ve ateşten kurtaran koçtan çok daha büyük olacak olan bir başka kurban sağlayacaktır.
Evet, Tanrı’nın sağlayacağı Kurban, Adem’in çocuklarını tükenmez ateşteki sonsuz ölümden kurtarma gücüne sahip olacaktı. Tanrı O’na inanan hiç kimsenin mahvolmaması için, yeryüzüne suçlunun yerine masum bir kurban olarak ölecek olan kutsal bir Kurtarıcı gönderecekti. “ İbrahim, “Yakmalık sunu için kuzuyu Tanrı’nın kendisi sağlayacak” derken, işte Tanrı’nın tüm insanlar için sunduğu bu İyi Haber’i duyuruyordu. İbrahim’in, günahkarlar için bir kurban sağlayacağına ilişkin peygamberliğinden yaklaşık iki bin yıl sonra Tanrı, İbrahim’in peygamberliğini yerine getirdi.
Müjde Yazılarına geldiğimiz zaman, orada Tanrı’nın Kurtarıcı Mesih İsa’nın yolunu hazırlaması için gönderdiği Yahya (Kuran’da da Yahya olarak geçer) adlı bir peygamber olduğunu okuyacağız. Yahya, bir gün Mesih İsa’nın, kendisine doğru geldiğini gördü ve şöyle dedi: “İşte! Dünyanın günahını ortadan kaldıran Tanrı Kuzusu!” (Yuhanna 1:29)
Yahya peygamber, Mesih İsa’yı neden “Tanrı’nın Kuzusu” olarak adlandırdı? Çünkü Mesih İsa, günahı ortadan kaldıran bir kurban olarak Kanını dökmek için doğdu. İbrahim’in oğlunun yerine ölen koyun gibi, Kurtarıcı, Adem soyundaki herkes için ölmek üzere geldi. Mesih İsa, İbrahim’in “Yakmalık sunu için kuzuyu Tanrı’nın kendisi sağlayacak” sözleri ile peygamberlikte bulunduğu mükemmel ve son Kurban’dır.